Leen Schaap, oud-politiecommissaris, nu commandant van de Brandweer Amsterdam-Amstelland, legt in zijn voornemen de Amsterdamse brandweer te moderniseren onophoudelijk zijn eigen organisatie het vuur aan de schenen, bij voorkeur in de publiciteit. Nu ligt hij zelf onder vuur. De reden? Een opmerkelijk interview. Niet het voor politiemensen ‘tenenkrommend’ interview over zijn riante inkomen, maar het interview in het radioprogramma ‘De Nieuws BV’ op Radio1 over zijn brandweerorganisatie.
In het betreffende interview schetst Schaap een ontluisterend beeld over de cultuur bij ‘de’ brandweer; daarbij gaat het onder andere over racisme, discriminatie, intimidatie en een verwaarloosde organisatie met een gevaarlijke, gesloten machocultuur bij de brandweermannen, die het alleen maar hebben over arbeidsvoorwaarden. Dit onder aanvoering van de maffia van de medezeggenschap die de zaak ondermijnen aldus Schaap, die bij het uitspreken van deze kwalificatie een smalend glimlachje niet kan onderdrukken. Echter, grappig is het allerminst. De door de presentator gemaakte vergelijking van een 24-uurs kazernebezetting met een motorbende bleek voor Schaap een welkom inkoppertje. Als spreekwoordelijke kers op de taart sluit de blauwe commandant het interview af met zijn conclusie over de situatie in de andere brandweerkorpsen.
Want; “het bestaat niet dat het daar anders is” aldus Schaap.
Terwijl de VBV zich nadrukkelijk distantieert van de uitspraken en de conclusies van Schaap, blijkt dat nu veel mensen denken dat discriminatie, racisme en (seksuele) intimidatie tot de interne cultuur van de brandweer behoren. Niets is minder waar, wij herkennen ons absoluut niet in dit beeld, maar het feit dat ook de fractie van D66 in de Tweede Kamer dat beeld nu wel heeft en de minister daarover heeft bevraagd, geeft aan dat de uitspraken van Schaap in de media het ijzersterke imago van de brandweer nadelig beïnvloeden. Dat gaat te ver.
Net als in elke andere organisatie gebeuren er ook bij de brandweer wel eens dingen die je liever niet zou willen. Maar conflicten op de werkvloer moet je met elkaar aan tafel uitpraten. Niet in de publiciteit. En als het niet anders kan is er ook nog mediation of de weg naar de rechter. Maar daar heeft Schaap met zijn schokkende voorbeelden over racistisch en discriminerend gedrag al bakzeil gehaald en lijkt hij nu via de media alsnog zijn gelijk te willen halen.
Dat dit gebeurt met negatieve uitspraken over de brandweerorganisatie en ernstige aantijgingen aan het adres van zijn voorgangers, vinden wij onacceptabel en onverdedigbaar. Het vertrouwen van de burger in de brandweer wordt hiermee ernstig geschaad. Bovendien vergelijkt hij de ondernemingsraad met de maffia, en 24-uurs kazernebezetting met een motorbende. Dit is onbehoorlijk en respectloos. Een dergelijke gedraging wordt in de publieke dienst doorgaans als (ernstig) plichtsverzuim gekwalificeerd en disciplinaire maatregelen als gevolg.
Maar het lijkt alsof Schaap voor de modernisering en flexibilisering van de brandweer – lees het afschaffen van de 24-uursdienst – is vrijgesteld van de gedragscode voor ambtenaren. Want in plaats van afstand te nemen en Schaap aan te spreken op zijn gedragingen, doet burgemeester Bas Eenhoorn, voorzitter van de veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland, geflankeerd door Schaap, het in ‘Het Parool’ van zaterdag 5 mei jl. het verhaal nog eens dunnetjes over. Als dit de nieuwe werkwijze is om de ervaren afstand tussen management en de werkvloer te verkleinen, staat het personeel in de veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland nog wat te wachten. Desondanks zijn de zes burgemeesters van de veiligheidsregio erg tevreden met het werk van Schaap. Als steun voor zijn ferme optreden heeft het bestuur onlangs zijn contract met 3 jaar verlengd. De VBV wenst de medewerkers veel sterkte met dit besluit.