Met een brief informeerde Minister Grapperhaus (JenV) de Tweede Kamer over de ontwikkeling van de capaciteit van de brandweer de afgelopen 10 jaar en in de mogelijke oorzaken van trends hierbij. Althans, dat is wat de minister de Tweede Kamer had toegezegd. Door ‘onvolkomenheden in de brandweerkerndata’ kan de minister echter geen betrouwbaar inzicht bieden in de ontwikkeling van de capaciteit van de brandweer de afgelopen 10 jaar en de mogelijke oorzaken van trends in dit verband. Dat is – na de extra kwaliteitsimpuls van 2018 – een nogal zorgwekkende gewaarwording voor de stelselverantwoordelijk minister in een land waar de basisvaardigheden voor meten (vergelijken en ordenen) al op de kleuterschool worden aangeleerd.
Het ontbreken van betrouwbare sturingsinformatie heeft immers vergaande consequenties als het gaat om inzicht in de prestaties van de brandweer. Dat geldt voor de kwaliteit van de dagelijkse brandweerzorg aan de burger, maar zeker ook als het gaat om het (gegarandeerd) kunnen leveren van interregionale bijstand en slagkracht voor de rampenbestrijding. Nadat het CBS was gestopt met de brandweerstatistiek was de VBV al sceptisch over het ‘vacuüm’ in de beschikbaarheid van betrouwbare sturingsdata. Het inventariseren, analyseren en publiceren van betrouwbare en samenhangende statistische informatie, die inspeelt op de behoefte van de samenleving is immers een serieuze en specialistische aangelegenheid die bij het CBS in goede handen is.
In dat licht staat de conclusie, die de voorzitter van Brandweer Nederland in 2008 verbond aan de betrouwbaarheid van brandweerstatistieken; “hoe kun je nu beslissingen nemen over ontwikkelingen in ons brandweervak op basis van cijfers die we niet goed genoeg kennen en die we zelf niet controleren en goedkeuren. Toch wel zorgwekkend!” nog steeds als een paal boven water. De actuele werkelijkheid is even teleurstellend als bitter: de gezamenlijke veiligheidsregio’s zijn er na 13 jaar (!!) en talloze projecten nog steeds niet in geslaagd om een eigen brandweerstatistiek met betrouwbaar cijfermaterieel te ontwikkelen.
Gelukkig is de Commissie evaluatie Wet Veiligheidsregio’s het gebrek aan betrouwbare sturingsinformatie ook opgevallen en komt de minister op basis van de gezamenlijke bevindingen nu tot het inzicht dat de brandweerkerndata spoedig een kwaliteitsslag behoeft. De VBV heeft hiertoe al een aanzet gegeven met haar bevindingen n.a.v. het door het Veiligheidsberaad uitgevoerde onderzoek brandweerstatistiek en haar recente reactie op het commissiedebat van 27 mei jl. waar de informatievoorziening over de prestaties van de brandweer een prominent onderwerp van gesprek was.
Het voorstel van de minister dat er zal worden gekeken naar het inrichten van een wettelijk kader voor een deugdelijke informatievoorziening t.b.v. de brandweerzorg kan rekenen op onze steun.
Nu de feiten over de 25 brandweerorganisaties ontbreken en inzicht in de ontwikkelingen geboden is, is de VBV zelf gestart met een inventariserend onderzoek.