Het heeft een jaar geduurd, maar met de nieuwe koers van de 16 burgemeesters komt er weer glans op de ontwikkelingen bij de brandweer in de veiligheidsregio Noord-Holland Noord (VRNHN). De vlag kan uit! Het onzalige plan voor het ‘doorontwikkelen’ van de brandweerzorg in de VRNHN, met daarin de sluiting van kazernes Slootdorp en Ursem en het inkrimpen van het takenpakket van posten, blijkt onhaalbaar en verdwijnt definitief in de prullenbak. De nieuwe bestuurlijke uitgangspunten geven daarentegen nog weinig concrete invulling op postniveau. Tot nu toe zijn er ook nog geen nieuwe plannen voor de beoogde inrichting van de brandweerorganisatie opgeleverd. Maar er is weer ruimte voor een optimistische kijk op de toekomst. Posten die in de toekomst in de knel dreigen te komen, worden flink geholpen, aldus de brandweercommandant.
Sociale cohesie
Eerder gaf de korpsleiding aan geschrokken te zijn van wat er in het jaar na de presentatie van de plannen allemaal loskwam. Wij daarentegen waren stomverbaasd over het niveau van die plannen. Een mooie opsteker voor alle vrijwilligers was de onderlinge solidariteit en de brede steun vanuit de lokale samenleving. We denken daarbij onder meer aan de lokale acties van de brandweerposten, de insprekers bij de gemeenteraadsvergaderingen, maar ook aan het in ons gestelde vertrouwen. In de wetenschap dat niet alle posten werden geraakt door de plannen, waren we blij verrast met de grote opkomst en bijval tijdens onze ledenbijeenkomst op 1 juni 2022 in Wieringerwerf. Deze bijeenkomst werd bijgewoond door zo’n honderd vrijwilligers, afkomstig uit 24 posten binnen de VRNHN. De teleurstelling in het bestuur en de korpsleiding was groot. Die geluiden hebben we vertaald in een brief aan de gemeentebesturen. Vervolgens hebben we met inbreng en steun van 31 postcommandanten in een gezamenlijke brief het Algemeen Bestuur met klem verzocht om de bestaande situatie en kazernes in stand te houden en te blijven werken volgens de bestaande, in Nederland geldende normen en kaders voor de inrichting van de basisbrandweerzorg. De VRNHN kwam pas een half jaar later met een reactie.
Gezamenlijke tegenbeweging
Desalniettemin hebben de gezamenlijke tegenbeweging, de talrijke contacten, én informatie-uitwisselingen met onze achterban, geleid tot goede inhoudelijke discussies op de posten en in de gemeenteraden. Zelfs tot vragen in de Tweede Kamer en een bezoek van de Inspectie Justitie en Veiligheid. Naar aanleiding van onze brief en een mondelinge toelichting bij de Inspectie in Den Haag, heeft de Inspectie 30 maart jl. zelfs een bezoek gebracht aan de VRNHN. Tijdens dat bezoek hebben inspecteurs gesproken met leden van de ondernemingsraad en de korpsleiding. Tot welke inzichten dat bij de Inspectie JenV heeft geleid weten we helaas nog niet.
Wel hebben we kennisgenomen van een brief van de voorzitter en de directeur van de VRNHN aan het Algemeen Bestuur. Bijzonder in deze brief is de (onjuiste) stelling, dat het de toestemming van het Algemeen Bestuur is die op basis van artikel 3.1.2 van het Besluit Veiligheidsregio dergelijke experimenten toestaat om de doorontwikkeling van de brandweer mogelijk te maken. Alsof de 16 burgemeesters deze experimenten hebben bedacht.
Geen wettelijke basis brandweerassistent
Voor de goede orde; de nota van toelichting op het Besluit is immers volstrekt duidelijk waar het gaat om de uitvoering van de bij de brede basistaken van de brandweerzorg betrokken eenheden:
“Voor de functionarissen die de eenheden bezetten zijn in of krachtens het Besluit personeel veiligheidsregio’s de functieaanduidingen en de vakbekwaamheidseisen opgenomen die noodzakelijk zijn voor hun functioneren.”
Zoals de toetsingscommissie al heeft aangegeven bestaat er geen wettelijke basis voor de functie ‘brandweerassistent’. Omdat de werkomgeving van brandweermensen geen speeltuin is, voorziet het Besluit personeel veiligheidsregio’s ook niet in ruimte voor individuele veiligheidsregio’s om te experimenteren met kwalificatiedossiers en bijbehorende competenties. Laat staan dat een individuele veiligheidsregio bevoegd is om zelfstandig bestaande kwalificatie- en competentieprofielen te wijzigen. Over het beheren van bestaande kwalificatiedossiers en ontwikkelen van nieuwe kwalificatiedossiers hebben we immers landelijke afspraken gemaakt.
De VBV is graag bereid om mee te denken over een herziening van opleidingseisen en les- en leerstof, maar dan wel conform de gemaakte afspraken.
Nieuwe koers
Eerder dit jaar (17 maart) besprak het Algemeen Bestuur een voorstel voor het instellen van een bestuurlijke adviescommissie brandweerzorg. Deze commissie bestaat uit 5 burgemeesters en de directeur. Die moeten samen nieuwe voorstellen voor de doorontwikkeling beoordelen op bestuurlijke haalbaarheid en noodzaak. Of in gewoon Nederlands: voorkomen dat het Algemeen Bestuur zich met de nieuwe plannen opnieuw belachelijk maakt. Ons advies aan deze bestuurlijke adviescommissie brandweerzorg is om vooral de landelijke ontwikkelingen op het gebied van toekomstbestendige brandweerzorg nauwlettend te blijven volgen, dat voorkomt een hoop gedoe.
Gelet op de oorsprong van alle ontwikkelingen in het afgelopen jaar, en de motivering voor de nieuwe koers, blijven ook wij onverminderd alert en doorgaan met het behartigen van de belangen van de burgers en brandweervrijwilligers in Noord-Holland Noord. Daar kunnen ze op vertrouwen. Uiteraard geldt dat ook voor de overige burgers en brandweervrijwilligers in Nederland. De VBV geeft de Brandweer Vrijwilligers een stem.